Osobowość borderline – charakterystyka

Osobowość borderline – zanim omówimy jej charakterystykę, pamiętają że zaburzenia osobowości to temat zarówno bardzo szeroki jak i głęboki. Zaburzeń jest wiele, są one różne i występują niezależnie od płci, wieku czy miejsca zamieszkania. Dziś przyjrzymy się jednemu z częściej omawianych zaburzeń, czyli osobowości borderline.  

Czym jest osobowość borderline?

To zaburzenie nazywane jest także osobowością chwiejną emocjonalnie, a także pogranicznym zaburzeniem osobowości.

U pacjentów cierpiących na borderline występuje skłonność do podejmowanie ryzykownych decyzji, pojawiają się także problemy z odżywianiem jak i patologiczne kłamanie oraz konfabulacja. Osobowości borderline często palą za sobą mosty – częściej to oni zrywają kontakt, niż ktoś inny zrywa z nimi.  

Najczęściej te zaburzenia diagnozowane są u młodych dorosłych. 

Jakie są przyczyny?

Nie są one dokładnie zbadane, ani określone. Na występowanie zaburzeń mogą wpłynąć traumatyczne zdarzenia z dzieciństwa jak np. śmierć rodzica. Przyczynić się także mogą nadmierne krytykowania dziecka, negatywizm, niewłaściwa komunikacja dziecka. Brak okazywania mu uczuć również może dołożyć cegiełkę do występowania osobowości borderline w przyszłości. 

Objawy osobowości borderline

Osoby cierpiące na pograniczne zaburzenia osobowości bardzo częściej odczuwają więcej negatywnych emocji, niż tych pozytywnych. Niepokój, lęk, gniew, wstyd, znudzenie to stała mieszanka emocjonalna, które towarzyszy im na co dzień. 

Taki zestaw emocji sprawia, że rodzi się ogromny stres, a także negatywne nastawienie do innych i otaczającego świata. Jeśli występują objawy paranoidalne, konieczna jest hospitalizacja. 

Sytuacje kryzysowe to chwile, w których osobowości borderline nie potrafią się odnaleźć, wywołują u nich niepokój i ogromną panikę, której nie są w stanie przezwyciężyć.  

Wchodzenie w niestabilne związki, prowadzące niejednokrotnie do kryzysów emocjonalnych i tak skrajnych działań jak autoagresja czy groźby samobójcze to kolejna domena osobowości borderline. 

Z drugiej zaś strony, osoby takie są mocno stabilne uczuciowe – zarówno w związkach jak i w relacjach przyjacielskich czują ciągłą konieczność zapewniania drugiej osoby o swoich uczuciach. 

Charakterystycznymi cechami i zachowaniami dla tego typu osobowości są np.:

• zmienne nastroje, 
• niestabilny obraz siebie jak i otoczenia,
• idealizowania aktualnego partnera (do momentu pierwszej kłótni),
• skłonności do manipulowania,
• zaburzenia odżywiania, 
• impulsywność i częste napady gniewu,
• kłótliwość.

Jak przebiega diagnostyka i leczenie borderline? 

Każdy, kto podejrzewa u siebie rozwój tego zaburzenia, powinien czym prędzej udać się do specjalisty tj. psychologa, psychiatry lub psychoterapeuty. 

Podczas wizyty zostaną wykorzystane kwestionariusze do oceny osobowości np. Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości.

Leczenie osobowości borderline opiera się na psychoterapii i farmakologii. W cięższych przypadkach, gdy występuje zagrożenie życia, pacjent poddawany jest hospitalizacji. 

Jak zachowywać się wobec osób z tym zaburzeniem?

Tworzenie relacji z tymi osobami nie jest najłatwiejsze. Kluczem jest niebranie odpowiedzialności ani winy za ich zachowanie. Należy jasno stawiać granice i pamiętać o tym, by:

• nie dopuścić do współuzależnienia od sposobu myślenia chorego, 
• nie zmuszać drugiej osoby do terapii, warto jednak do niej zachęcać,
• wypracować jasny i zrozumiały sposób komunikacji.  

Ważne, by pamiętać, że krzywdzenie drugiej osoby nie jest celem osobowości borderline. Nie czerpią one z tego przyjemności, a wręcz są przepełnione bólem. 

Podsumowanie

Osobowości borderline to osoby, które mają w sobie ogromne pokłady negatywnych emocji i nie potrafią sobie z nimi poradzić. 

Jest to jedno z bardziej złożonych zaburzeń osobowości, którego przyczyny nie są do końca sprecyzowane. Jeśli zainteresował Cię ten temat, koniecznie przeczytaj poprzedni artykuł o osobowości anankastycznej.