Czym objawia się osobowość anankastyczna?
Sumienna i dokładna. Lubiąca porządek wręcz pedantyczna. Skupiająca się na każdym szczególe. Pewnie niejeden z nas zna taką osobę. I choć dla wielu są to cechy wymarzonego partnera lub przyjaciela, osoby cechujące się nadmiernie pryncypialnym podejściem do wykonywanych obowiązków mogą mieć bardzo duży problem w funkcjonowaniu w społeczeństwie. Osobowość anankastyczna, bo o niej mowa, nazywana jest także obsesyjno-kompulsywną. Jak objawiają się takie zaburzenia i czy łatwo je sklasyfikować?
O tym przeczytasz poniżej!
Jakie są przyczyny?
Przyczyn może być wiele, jednak jak dotąd nie udało ustalić się jednoznacznego zestawu czynników wywołujących te zaburzenia.
Osobowość anankastyczna najczęściej ujawnia się u młodych dorosłych. Zarówno czynniki genetyczne, środowiskowe jak i psychologiczne mogą mieć wpływ na jej występowanie.
Charakterystyka osobowości anankastycznej
Jak możesz przewidywać, osoby te dążą do absolutnej perfekcji. Chcą być doskonałe we wszystkim, co robią. Są niezwykle skrupulatne w wykonywanych obowiązkach, dlatego tak łatwo jest im zatracić się w pracy.
Życie prywatne osobowości anankastycznej jest także dobrze rozplanowane. Każdy, kto ma do czynienia z taką osobą, musi zdawać sobie sprawę, że nie ma tam miejsca na chaos czy spontaniczność, wszystko musi odbywać się zgodnie z planem. Jeśli tak nie jest, wywołuje to u nich niepokój i utratę poczucia bezpieczeństwa.
Ludzie z osobowościami anankastycznymi są bardzo nieufni w relacjach z innymi. Oczekują, by inni także żyli zgodnie z ich planem oraz przestrzegali ogólno przyjętych norm i zasad, które są dla nich niezwykle ważne
Bardzo dużym problemem jest dla nich także pozbywanie się starych, niepotrzebnych przedmiotów, a także wydawanie pieniędzy na nowe. Są oni niesamowicie oszczędni, dla niektórych może to nawet zakrawać o skąpstwo.
Osobowość anankastyczna – diagnoza
Jeśli chcielibyśmy ustalić wiodące kryteria, które występują u większości pacjentów z tymi zaburzeniami, byłoby to nieustanne poczucie kontroli i winy, a także paranoiczna obawa przed oceną otoczenia oraz tłumiona złość.
Są to bardzo trudne emocje, z którymi ciężko sobie samemu poradzić. Pacjent z osobowością anankastyczną często sięga po mechanizmy obronne znane nam wszystkim, czyli przemieszczanie i anulowanie. Często stosuje także moralizację, intelektualizację oraz racjonalizację próbując w ten sposób zrozumieć swoje problemy.
Przesłankami do diagnozy są m.in.:
- nadmierna pedanteria oraz perfekcjonizm,
- brak work-life balance np. całkowicie pochłonięcie przez pracę,
- obsesyjna skrupulatność i upór,
- sztywność myślenia i brak umiejętności przybrania perspektywy drugiej osoby,
- przesadny krytycyzm oraz wygórowane oczekiwania względem otoczenia, oraz siebie.
Jest ich o wiele więcej, jednak w celu poprawnej diagnozy konieczna jest wizyta u specjalisty. By diagnoza została postawiona, muszą zostać spełnione przynajmniej trzy przesłanki.
Leczenie osobowości anankastycznej
Jeśli pacjent zostanie zdiagnozowany jako osoba z takim rodzajem osobowości, pomoc polega głównie na psychoterapii.
Osobowość obsesyjno-kompulsywna nie jest chorobą, którą leczy się farmakologicznie. Wiele osób nie zostaje zdiagnozowanych, gdyż nie podejmują oni takich prób i żyją z tą przypadłością, nie konsultując jej ze specjalistą.
Warto jednak skonfrontować się ze swoimi problemami i skorzystać z psychoterapii. Na pewno ułatwi to radzenie sobie z trudnymi emocjami jak funkcjonowanie w społeczeństwie,
Podsumowanie
Mam nadzieję, że po przeczytaniu powyższego artykułu zrozumiałeś, na czym polega osobowość anankastyczna i czym się objawia. Jeśli sam dostrzegasz u siebie niektóre cechy, zgłoś się do specjalisty. Omówienie Twoich wątpliwości oraz pytań na pewno przyniesie Ci ulgę.
Gorąco zachęcam Cię także do przeczytania ostatniego artykułu o inteligencji emocjonalnej. Dowiesz się z niego, czym ona jest i czy da się ją wypracować i jak ją rozwijać!